طلاق یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین دعاوی خانوادگی است که در دادگاه خانواده بررسی می‌شود. بسیاری از افراد پس از ثبت دادخواست طلاق با این پرسش مواجه می‌شوند که «اگر همسرم به دادگاه نیاید، چه خواهد شد؟». این موضوع اهمیت زیادی دارد، چون در بسیاری از پرونده‌ها یکی از طرفین برای طولانی کردن روند یا فشار به طرف مقابل، در جلسات دادگاه حاضر نمی‌شود. در این مقاله به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که در چنین شرایطی چه اتفاقی می‌افتد و روند پرونده چگونه ادامه پیدا می‌کند.
جایگاه قانونی حضور در دادگاه طلاق
طبق قانون آیین دادرسی مدنی و قانون حمایت خانواده، طرفین دعوای طلاق باید برای رسیدگی در جلسات دادگاه حاضر شوند. اما عدم حضور یکی از طرفین به معنای توقف پرونده نیست. دادگاه می‌تواند در صورت وجود مدارک کافی، به‌صورت غیابی یا با حضور یک طرف رأی صادر کند.
اگر شوهر به دادگاه نیاید چه می‌شود؟
- در طلاق از طرف زن: اگر زن دادخواست طلاق دهد و مرد در دادگاه حاضر نشود، دادگاه پس از بررسی مدارک و دلایل (مثل عسر و حرج، ترک انفاق یا سوءرفتار)، می‌تواند حکم طلاق را صادر کند.
- در طلاق توافقی: اگر مرد غایب باشد، طلاق توافقی امکان‌پذیر نخواهد بود چون نیاز به حضور و رضایت هر دو طرف دارد.
- در طلاق از طرف مرد: اگر مرد دادخواست طلاق داده و خودش در جلسات حاضر نشود، دادگاه ممکن است دادخواست را رد کند.
اگر زن به دادگاه نیاید چه می‌شود؟
- در طلاق از طرف مرد: اگر زن در دادگاه حاضر نشود، دادگاه به‌صورت غیابی رسیدگی کرده و ممکن است حکم طلاق صادر شود.
- در طلاق از طرف زن: اگر خود زن دادخواست داده ولی در دادگاه حاضر نشود، دادخواست او رد می‌شود.
- در طلاق توافقی: غیبت زن هم مثل مرد مانع اجرای طلاق توافقی خواهد شد.
پیامدهای عدم حضور در جلسات دادگاه
- صدور حکم غیابی: دادگاه می‌تواند بدون حضور طرف مقابل، حکم صادر کند.
- از دست دادن حق دفاع: طرف غایب فرصت ارائه توضیح یا مدارک را از دست می‌دهد.
- طولانی شدن روند: گاهی دادگاه چندین بار احضاریه ارسال می‌کند که روند پرونده را طولانی می‌کند.
- اجرای حکم: حتی اگر رأی غیابی صادر شود، طرف غایب می‌تواند پس از ابلاغ، نسبت به آن اعتراض کند.
تفاوت در نوع طلاق
- طلاق توافقی: حضور هر دو طرف ضروری است. غیبت یکی از زوجین باعث ابطال پرونده می‌شود.
- طلاق از طرف مرد: حتی اگر زن حاضر نشود، مرد می‌تواند طلاق را ثبت کند، ولی دادگاه حقوق زن مانند مهریه و نفقه را بررسی می‌کند.
- طلاق از طرف زن: غیبت شوهر مانع رسیدگی نیست و زن می‌تواند با دلایل قانونی رأی بگیرد.
جدول مقایسه‌ای: اثر عدم حضور همسر در دادگاه طلاق
| نوع طلاق | اگر شوهر نیاید | اگر زن نیاید |
|---|---|---|
| طلاق توافقی | امکان‌پذیر نیست | امکان‌پذیر نیست |
| طلاق از طرف مرد | رسیدگی ادامه می‌یابد، طلاق ممکن است صادر شود | رسیدگی غیابی و احتمال صدور حکم |
| طلاق از طرف زن | رسیدگی ادامه می‌یابد، احتمال صدور حکم | دادخواست زن رد می‌شود |
نمونه‌های کاربردی
- در دلایل محکمه‌پسند برای طلاق از طرف زن، حتی اگر شوهر در دادگاه حاضر نشود، زن می‌تواند با ارائه مدارک کافی طلاق بگیرد.
- در روند درخواست طلاق اینترنتی، عدم حضور یکی از زوجین در مراحل حضوری (مشاوره یا دادگاه) باعث متوقف شدن روند می‌شود.
رویه عملی دادگاه‌ها
در عمل، دادگاه‌ها برای رعایت عدالت معمولاً چندین بار احضاریه ارسال می‌کنند. اگر باز هم یکی از طرفین حضور پیدا نکند، قاضی با بررسی مدارک موجود تصمیم می‌گیرد. در بسیاری از موارد، رأی غیابی صادر می‌شود تا حقوق طرف حاضر ضایع نشود.
جمع‌بندی
عدم حضور همسر در دادگاه طلاق مانع رسیدگی نیست. اگر زن یا شوهر در جلسات حاضر نشوند، دادگاه می‌تواند بر اساس مدارک موجود و قوانین تصمیم‌گیری کند. تنها در طلاق توافقی حضور هر دو طرف الزامی است. بنابراین، بهتر است طرفین حتی در صورت مخالفت، در دادگاه حاضر شوند تا فرصت دفاع و توضیح داشته باشند.
