ساعات رسمی کار دادگاه‌ها در ایران
بر اساس آیین‌نامه اداری قوه قضاییه، ساعات کاری رسمی دادگاه‌ها از شنبه تا چهارشنبه است و معمولاً از ۷:۳۰ صبح تا ۱۴:۳۰ بعدازظهر ادامه دارد. این برنامه برای کارکنان قضایی، اداری و مراجعان تنظیم شده تا حجم پرونده‌ها در طول هفته مدیریت شود.
وضعیت دادگاه‌ها در روز پنجشنبه
به طور معمول دادگاه‌ها در ایران روز پنجشنبه تعطیل هستند. این تعطیلی شامل بیشتر شعب حقوقی، کیفری و خانواده می‌شود. هدف از این تعطیلی، کاهش حجم کاری کارکنان، ایجاد تعادل بین کار و زندگی و هماهنگی با تعطیلی روز جمعه است. با این حال، استثناهایی هم وجود دارد. برخی شعب به‌ویژه شعب کشیک یا دادسراها برای رسیدگی به موارد فوری و ضروری فعال هستند.
چرا پنجشنبه‌ها دادگاه‌ها تعطیل هستند؟
تعطیلی پنجشنبه‌ها در دادگاه‌ها دلایل مختلفی دارد:
- هماهنگی با تعطیلی عمومی جمعه برای ایجاد تعطیلات دو روزه پیوسته
- کاهش فشار کاری بر قضات و کارکنان دادگستری
- کاهش هزینه‌های اداری و انرژی
- ایجاد فرصت برای بررسی و تنظیم پرونده‌ها در روزهای غیراداری
تأثیر تعطیلی پنجشنبه بر روند پرونده‌ها
تأخیر در رسیدگی به پرونده‌ها
با حذف یک روز کاری در هفته، جلسات دادگاه‌ها معمولاً به روزهای شنبه تا چهارشنبه موکول می‌شوند. این موضوع می‌تواند زمان رسیدگی به پرونده‌ها را طولانی‌تر کند.
ازدحام در ابتدای هفته
چون پنجشنبه تعطیل است، معمولاً مراجعان در روزهای شنبه و یکشنبه با تراکم بیشتری روبه‌رو می‌شوند. این امر باعث شلوغی دادگاه‌ها و تأخیر در ارائه خدمات می‌شود.
محدود شدن ارتباط با وکلا و قضات
وکلا نیز با توجه به تعطیلی دادگاه‌ها در پنجشنبه‌ها، فعالیت کمتری در این روز دارند. به همین دلیل، پیگیری حضوری پرونده‌ها یا ملاقات با قاضی عملاً غیرممکن است.
شعب کشیک در روز پنجشنبه
هرچند بیشتر شعب تعطیل هستند، اما شعب کشیک در موارد خاص فعالیت می‌کنند. این شعب برای رسیدگی به پرونده‌های فوری مانند بازداشت‌های غیرمنتظره، جرایم مشهود یا برخی دعاوی ضروری فعال‌اند. بنابراین اگر موضوعی فوریتی داشته باشد، امکان مراجعه به شعب کشیک وجود دارد.
دادگاه خانواده و پنجشنبه‌ها
در پرونده‌های خانوادگی مانند طلاق، حضانت یا مهریه، جلسات مشاوره و دادرسی در روزهای پنجشنبه برگزار نمی‌شود. بنابراین کسانی که پرونده خانوادگی دارند باید پیگیری‌های خود را به روزهای کاری رسمی (شنبه تا چهارشنبه) موکول کنند. برای آشنایی بیشتر با مراحل طلاق می‌توانید مقاله همه چیز درباره گرفتن حکم طلاق در ایران را مطالعه کنید.
مقایسه با سایر نهادهای حقوقی
در بسیاری از کشورها، دادگاه‌ها پنج روز کاری دارند و شنبه و یکشنبه تعطیل‌اند. در ایران این تعطیلی به شکل پنجشنبه و جمعه اعمال می‌شود. بنابراین عملاً سیستم قضایی ایران با استانداردهای جهانی تطبیق دارد، اما با جابجایی روزهای تعطیل.
آیا امکان تغییر وضعیت وجود دارد؟
در سال‌های اخیر بارها بحث بر سر تغییر تعطیلی پنجشنبه‌ها مطرح شده است. برخی کارشناسان معتقدند حذف تعطیلی پنجشنبه می‌تواند به کاهش حجم پرونده‌های معوق کمک کند، اما از سوی دیگر، فشار کاری بر کارکنان دادگستری را افزایش خواهد داد.
نتیجه‌گیری
به طور کلی دادگاه‌ها در ایران روز پنجشنبه تعطیل هستند و فقط شعب کشیک در موارد ضروری فعالیت دارند. این تعطیلی هرچند ممکن است باعث تأخیر در برخی پرونده‌ها شود، اما برای ایجاد تعادل کاری و هماهنگی با نظام تعطیلات کشور ضروری است. بنابراین اگر قصد پیگیری پرونده خانوادگی یا حقوقی دارید، باید مراجعه خود را به روزهای شنبه تا چهارشنبه محدود کنید. برای آشنایی با مدت زمان رسیدگی به پرونده‌های خانوادگی می‌توانید مقاله طلاق توافقی چقدر طول می‌کشد؟ را هم مطالعه کنید.
